مقابله با بهم ریختگی بال پاراگلایدر یا Collapse!

بهم ریختگی بال پاراگلایدر – Collapse

بهم ریختگی بال پاراگلایدر چیست؟!

چه کسی گفته که پرواز با پاراگلایدر آسان است؟ که گفته که هیچ خطر یا ریسکی خلبان را تهدید نمی کند؟

پس بهم ریختگی بال پاراگلایدر چه می شود؟ در واقع یکی از اصلی ترین ریسک هایی که خلبان را تهدید می کند، بهم ریختگی بال پاراگلایدر است که به آن اصطلاحاً Collapse می گویند. این موضوع ممکن است برای هر خلبانی پیش بیاید اما شیوه ی برخورد با این مشکل است که مهارت خلبان را مشخص می کند.

در این مقاله از وبسایت ایران ری اکشن، می خواهیم در مورد این مشکل صحبت کنیم! برای این که درک بهتری نسبت به این اختلال پروازی داشته باشید، می خواهیم موضوع را با ذکر یک قصه ی جالب توجه آغاز کنیم!

به اسکرول کردن این متن ادامه دهید!

ماجرای آرمان

آرمان یک خلبان نسبتاً حرفه ای است که بیش از 4 سال تجربه پرواز دارد. 300 ساعت پرواز را در لاگ بوک خود ثبت کرده و همه او را به عنوان یک خلبان ماهر می شناسند.

آرمان اخیراً یک بال جدید برای پاراگلایدر خود خریداری کرده و نزدیک به 50 ساعت با آن پرواز کرده است. بیشترین مسافتی که طی کرده، نزدیک به 65 کیلومتر بوده است. او در تابستان امسال به سایت پرواز شهید عسگری رفته و بارها با پاراگلایدر خود که مجهز به بال جدید بوده، پرواز کرده است.

به نظر می آید که همه چیز خوب پیش می رود اما…

پرواز با پاراگلایدر ساده نیست!

آرمان قبل از پرواز با پاراگلایدر، همه چیز را چک نمی کند. قرار است برای اولین بار بر فراز یک کوه بلند پرواز کند اما اهمیتی به شرایط آب و هوایی نمی دهد و زحمت چک کردن هواشناسی را به خود تحمیل نمی کند! همین که آسمان صاف و آبی باشد برای آرمان کافیست.

ترمال های اولیه خیلی ملایم و نرم هستند اما بعد از یک ساعت، همه چیز عوض می شود. ترمال ها قوی تر می شوند و کنترل بال سخت تر می گردد.

آرمان از وضعیت پرواز لذت نمی برد اما اصلا فکرش هم به سمت بهم ریختگی بال پاراگلایدر نمی رود و ترجیح می دهد به پرواز خود ادامه دهد. می پرسید چرا؟ چون که می خواهد رکورد قبلی خود را بشکند و بیشتر از 65 کیلومتر در یک روز پرواز کند. مگر او چه چیزی کمتر از خلبان حریفش کم دارد؟ چرا باید سینا رکورد 84 کیلومتری داشته باشد اما آرمان نه؟!

سرعت باد بیشتر می شود و ترمال ها از همیشه قدرتمندتر شده اند. عضلات آرمان از تلاش برای مهار بال خسته شده اند و دیگر قدرت اول را ندارد. روی هارنس خود رو به جلو نشسته است چرا که هر بار وحشتزده می شود، همین کار را می کند.

بلاخره یک جریان توربولانس به او برخورد می کند. لبه حمله بال پاراگلایدر وارد توربولانس شده و از داخل تا می شود. به این ترتیب بهم ریختگی بال پاراگلایدر رخ می دهد و همه چیز در کسری از ثانیه به هم می خورد…

60 درصد بال تا می شود و قبل از اینکه آرمان به خود بیاید، Tuck می کند. تنها کاری که در لحظه به ذهن آرمان می رسد، عکس العمل ناگهانی است: بریک سمت چپ را می کشد تا بهم ریختگی بال پاراگلایدر را حل کند. اما کشش ترمز زیاد بوده و منجر به ایجاد حالت Stall و Spin در بال مخالف می شود.

آرمان قدرت تصمیم گیری خود را از دست داده و به همین دلیل، هر دو بریک را رها می کند. در نتیجه، خیلی زود بال از او جلو می زند و احتمال افتادن در آن زیادتر می شود.

زمان و ارتفاع در حال از دست رفتن است و آرمان در حالت سقوط قرار گرفته است. مدام به جلو و عقب تاب می خورد و کنترلی روی پرواز خود ندارد.

انتهای داستان را نمی گوییم. فقط همین قدر بدانید که آرمان هرگز نتوانست رکورد 65 کیلومتری خود را جا به جا کند.

فکر می کنید دلیل این اتفاقات چه بود؟ چه شد که پدیده بهم ریختگی بال پاراگلایدر برای آرمان رخ داد؟!

چرا پرواز با پاراگلایدر خطرناک می شود؟!

مطالعه مجدد داستان بالا، به خوبی مشخص می کند که چرا آرمان دچار این مشکل شد. در ادامه به مهم ترین اشتباهاتی که یک خلبان ممکن است در حین پرواز داشته باشد، اشاره کرده ایم:

عدم بررسی وضعیت آب و هوا

یکی از بزرگ ترین مشکلات آرمان این بود که وضعیت آب و هوا را چک نکرد! روزی که به نظر آرام و آفتابی می آمد، خیلی زود عوض شد و جریان های باد قوی تر شدند.

برخی مواقع لایه های Inversion باعث ایجاد ترمال های قوی می شوند. بنابراین بهتر است قبل از پرواز حواستان به این لایه ها باشد و وضعیت آنها را چک کنید.

فراموش نکنید که پرواز در شرایط سخت آب و هوایی برای یک خلبان پاراگلایدر ساده نیست. پاراگلایدرها برای پرواز در شرایط هوایی مساعد طراحی شده اند. بنابراین نمی توان از آنها توقع داشت که در وضعیت های خشن هوا، دوام بیاورند.

برخی از مهم ترین شاخص هایی که در هواشناسی باید به آن توجه داشته باشید، شامل موارد زیر است:

• نمودارهای ایزوبار
• نقطه شبنم
• میزان کاهش دما نسبت به ارتفاع

هیچوقت یادتان نرود که شما در برابر قدرت طبیعت، نقطه ی کوچکی بیش نیستید! بنابراین در عوض اینکه قدرت طبیعت را به چالش بکشید، با آن همراه شوید.

اعتماد به نفس کاذب خلبان پاراگلایدر

هیچ چیز به اندازه ی اعتماد به نفس کاذب نمی تواند برای خلبان پاراگلایدر خطرناک باشد. تنها چیزی که در یک پرواز مهم است، احساس لذت و امنیت است. رکورد شکنی و رقابت دیگران بماند برای شرایط بهتر!

حد خودتان را بشناسید و فراتر از آن نروید. چیزی که آرمان بخت برگشته به آن توجهی نداشت…

رقابت با دیگران هم همیشه جذاب است اما به شرطی که از لحاظ توان جسمی و مهارتی در حد یکسانی باشید. هیچوقت برای رقابت با افراد باتجربه تر خودتان را به خطر نندازید. گاهی پیش می آید که خلبانان نیمه حرفه ای تلاش می کنند که با افراد موفق و قهرمانان مسابقه بدهند که طبیعتاً، احمقانه است.

استانداردهای آنها با شما فرق دارد. بنابراین برای رقابت با افراد حرفه ای، خودتان را به خطر نندازید.

بی توجهی به ترمال های خطرناک

در داستانی که ابتدای این مطلب برایتان گفتیم، آرمان تمام هشدارهای لازم را دریافت کرد اما با این وجود تصمیم گرفت که به پرواز خود ادامه دهید. درست زمانی که شرایط پرواز برایتان سخت شده و دیگر لذتی از آن نمی برید، زمان فرود آمدن شما فرا رسیده است.

فراموش نکنید که در چنین مواقعی اولویت با فرود است. در نتیجه به جای اصرار بر اشتباه، علائم اطراف خود را جدی بگیرید و برای یک فرود ایمن، آماده شوید.

نشستن رو به جلو

یکی از بزرگ ترین اشتباهات خلبان به هنگام برخورد با مشکلات پرواز، نشست صاف و رو به جلو در هارنس است. این موضوع به جای اینکه کمکتان کند، شرایط را سخت تر خواهد کرد. این پوزیشن برای بدن شما عادی نیست و کنترل را سخت تر می کند.

فراموش نکنید که کنترل بالی که به خاطر وزن لبه جلوی هارنس تحت فشار است، سخت تر می باشد. همان حالت عادی قرار گیری روی هارنس را حفظ کنید. کاری که آرمان با 4 سال سابقه پرواز نتوانست انجام دهد و دچار مشکل شد!

درک وضعیت پرواز و عکس العمل به موقع

یکی از اصلی ترین راهکارهایی که مربیان پاراگلایدر به هنرجویان خود برای مقابله با حالت بهم ریختگی بال پاراگلایدر آموزش می دهند، این است که وزن خود را به جهت مخالف بندازند و از ترمزها استفاده کنند.

این راهکار از لحاظ تئوری درست است اما اجرای بسیار سختی دارد.

وقتی که حالت Collapse رخ می دهد، فشار زیادی روی بخشی از بال که در حال پرواز است، وارد می شود. در نتیجه، سرعت Stall هم به دلیل بار اضافه بیشتر می شود. وقتی که وزن روی بال انداخته می شود، نیروی بیشتری به آن وارد می گردد.

نتیجه ی تمام این اقدامات، این است که طول قابل کشش بریک ها، کمتر می شود. علاوه بر این، مقدار Drag ناشی از بهم ریختگی بال نیز بیشتر شده و به مشکلات پرواز افزوده می شود.

مدت زمان کوتاه دیگری تا نقطه Stall باقی مانده است. خیلی ها می گویند که برای مقابله با گردش، بهتر است بیشتر ترمز کنید. اما با ترمز بیشتر احتمال ورود بال به stall بیشتر می شود.

اگر با کشش بالای ترمز، با یک بهم ریختگی بال پاراگلایدر مواجه شدید، ممکن است نقطه استال را هم رد کرده باشید. در چنین مواقعی، خلبان کمی ترمز را بالا می دهد تا بال به پرواز درآید اما همچنان حالت stall و spin در بال مشاهده می شود. دقیقا همان کاری که آرمان هم به دلیل ترس زیاد انجام داد. نشستن خود را تغییر داد، بریک ها را با قدرت کشید و…

توصیه ی ما چیست؟!

اصلا انتقال وزن را انجام ندهید و فقط کمی فشار به بال در حال پرواز وارد کنید تا گردش بال کُند شود. بیشتر مواقع، بال با یک گردش 180 درجه، خود به خود باز می شود. اگر هم نشد، کافیست یک پمپ قوی روی بال بهم ریخته وارد شود.

وقتی که وزن خود را انتقال نمی دهید، در واقع به بال اجازه می دهید که به روش خود سرعت گرفته و به همان سمتی که تمایل دارد، گردش کند و در نهایت ثابت شود.

فراموش نکنید که عکس العمل بیش از حد و بی موقع، شرایط را بدتر می کند.

عدم استفاده به موقع از چتر کمکی

اسم چتر کمکی مشخص می کند که به چه دردی می خورد! اگر به موقع از آن استفاده نشود، چه فایده ای دارد؟! برخی از خلبانان، فکر می کنند که رفتن به سراغ چتر کمکی از مهارت های آنها می کاهد! اما اگر از آن استفاده نمی کنید، پس چرا آن را خریده اید؟!

در صورتی که آرمان به موقع از چتر کمکی خود استفاده می کرد، احتمال خطر را کاهش می دهد و به سلامت روی زمین می نشست!

در نهایت باید بگوییم که به هنگام مواجه با پدیده بهم ریختگی بال پاراگلایدر، حواستان را جمع کنید. به جای خیره شدن به بال و منتظر معجزه ماندن، ارتفاع خود را بسنجید و برای باز کردن چتر کمکی آماده شوید.

سوالات متداول

بهم ریختگی بال برای هر خلبانی پیش می آید. اما بهترین راه مقابله با آن چیست؟ احتمالا هنوز هم سوالاتی در ذهنتان وجود دارد که تلاش کرده ایم در ادامه به آنها پاسخ بدهیم:

• بهترین راهکار مقابله با بهم ریختگی بال پاراگلایدر چیست؟

هیچ کاری نکنید و اجازه بدهید که وضعیت بال پاراگلایدر مشخص شود. معمولا با گردش 180 درجه، بال باز می شود و نیازی نیست که اقدام خاصی انجام دهید. گرچه هیچ کاری نکردن وقتی که جانتان در خطر است، بسیار سخت می باشد اما از اقدامات بیش از حد، بهتر است.

• مقابله با حالت Collapse را از کجا یاد بگیرم؟

در دوره های امنیت پرواز یا SIV در خصوص روش های مقابله با بهم ریختگی بال پاراگلایدر توضیحاتی ارائه می شود اما بیش از هر چیزی نیازمند تجربه گرایی هستید. در حین پرواز، نکات زیادی یاد می گیرید و تجارب فوق العاده ای به دست می آورید.

• چه موقع، پرواز با پاراگلایدر درست نیست؟

هر عاملی که احتمال خطرات پرواز را بالا می برد، باید در نظر گرفته شود. اگر آب و هوا مساعد نیست یا بال پاراگلایدرتان دچار اختلال شده یا…بهتر است پرواز را به زمان دیگری موکول کنید.

نتیجه گیری

هیچ خلبانی را پیدا نمی کنید که به هنگام پرواز با پاراگلایدر دچار معضل بزرگ بهم ریختگی بال پاراگلایدر نشده باشد. اما مهم ترین عامل این است که چگونه با این مشکل مواجه می شوید.

اعتماد به نفستان را حفظ کنید و مطمئن شوید که حواستان جمع است. فراموش نکنید که قدرت تصمیم گیری در مواقع بحرانی یکی از مهارت هایی است که خلبانان پاراگلایدر باید در آن حرفه ای باشند.

در نهایت امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

می توانید پرواز تفریحی خود را از وبسایت پاراگلایدر تهران رزرو کنید